2CD

Zamieszczono tu tylko jedną, za to trwającą ponad 75 minut kompozycję. Suita My Ty She jest syntezą najbardziej charakterystycznych zwrotów melodycznych i aranżacyjnych z całego baletowego cyklu - największą zaś atrakcję stanowią wkraczające na scenę brzmienia oboju oraz żeński głos, który momentami może skojarzyć się nawet z Natachą Atlas. Muzyka zatacza szerokie kręgi, wahając się wciąż między brzmieniami orientalnymi i tymi, do których doprowadził rozwój Szkoły Berlińskiej. Godna uwagi jest syntezatorowa osnowa, wypunktowana pulsującymi krateramihipnotycznego ostinata na tle bogato zinstrumentowanej, ciekawie rozwijającej się opowieści. Na reedycji krążka wchodzącego w skład boxu Contemporary Works pojawia się wielce oryginalne premierowe nagranie, Shauer der Vorwelt. Jest to dosyć surowa kompozycja oscylująca między estetyką IDM a drum'n'bass, zbudowana na wyrazistej, elektryzującej sekwencji, przykrywającej wykwitające w tle przeobrażone sample - zarówno nowe, jak i znane już z zestawu Contemporary Works. Jeszcze przed drugą minutą trwania utworu zarysowana zostaje tęskna, mesmeryzująca melodia - trochę szkoda, że rozmywa się ona tak prędko, ustępując miejsca bezlitosnemu pochodowi perkusyjno-ostinatowemu. Ze względu na specyficzną, suchą surowość brzmienia kompozycja ta ma coś wspólnego z inną niewiele ponad 3-minutową impresją Klausa Schulze, Zooblast.

Ostatnia część muzyki baletowej Klausa Schulze, wydanej oryginalnie jako część 10-płytowego boksu Contemporary Works. Album otwiera tęskna suita Mellowtrone, w której zgodnie z sugestią tytułu wioloczela Wolfganga Tiepolda za sprawą magicznych przystawek przeobraża się w melotron - znakomity pendant do melotronowych impresji pojawiających się na piątej oraz siódmej części The Dark Side of the Moog. Soft'n'Groovy również w każdym calu brzmi tak, jak się zwie: mamy tutaj leniwy, niemalże omdlewający rytm, udanie skontrastowany ze spiesznym sekwencyjnym pulsem ukrytym w tle, a do tego niekończące się improwizacje klawiszowo-wiolonczelowe, przenikające się nawzajem już nie tak jak na płycie Dune (1979), ale na pewno nie mniej fascynująco. To B Flat przynosi temat dobrze już znany miłośnikom muzyki Klasua Schulze: te wątki pojawiały się już w pierwszej części Careful with that AKS, Peter (DSOM VIII) oraz w ramach samego zestawu Contemporary Works, a mianowicie w finale tomu pierwszego. Tutaj mamy kolejną smakowitą odsłonę fantazji na akordowe plamy, vocoder i dziwne basy, na dodatek z całą gamą egzotycznie połyskujących elementów w tle. Utwór dodatkowy - znany z dziesiątej płyty Contemporary Works, czyli zestawu "odrzutów z sesji" oraz skróconych miksów - niby nie wnosi do muzyki Klausa Schulze AD 2001 nic nowego, ale stanowi tutaj bardzo przyjemny suplement, swoistego rodzaju dopowiedzenie "baletowego snu" w migoczącej tonacji odświeżanej etnizującymi momentami.

Na tej baletowej płycie Klausa Schulzezderzyło się chyba najwięcej różnych nastrojów. W Kagi's Lament elementy muzyki wschodniej błyskotliwie splatają się z kipiącym ostinatem, a brzmienia fletów i głosów przywołują na myśl atmosferę niesamowitej muzyki Petera Gabriela skomponowanej do filmu Ostatnie kuszenie Chrystusa. Wolf's Ponticelli pokazuje, jak mogłaby zabrzmieć płyta Trancefer, gdyby Klaus Schulze zarejestrował ją dopiero pod koniec dwudziestego wieku - zestawienie przemawiającej wieloma głosami wiolonczeli Tiepolda z pomysłową, zagęszczoną ścieżką rytmiczną, w której dominuje wpadające w ucho ostinato, brzmi naprawdę świeżo i pierwszorzędnie. The Smile of Shadows to znów odsłonięcie przez Schulzego nowych, nie spenetrowanych wcześniej rejonów, muzyka waha się miedzy różnymi nastrojami i trudno przypisać tę kompozycję systemowi dur albo moll. Kolejne przesłuchania jedynie zwiększają atrakcyjność tego krążka, zwłaszcza, że i tak zbyt dużo tu brzmieniowych niespodzianek i niuansów, by wszystkie plany dźwiękowe ogarnąć za jednym razem...

Jedna z najbardziej malowniczych i wizualizacyjnie sugestywnych płyt Biosphere (chociaż o której jego płycie nie można się tak wyrazić?...) – każdy z zamieszczonych tutaj utworów programowo skorelowany został z towarzyszącą mu ilustracją w booklecie. Mamy zatem wyjątkowo barwne spektrum nastrojów: od impresji podwodnych po wysokogórskie, od naturalnych po cywilizacyjne, od głęboko zimowych po pogodnie wiosenne. Cirque stanowi ciekawy etap przejściowy między wcześniejszą a późniejszą twórczością Biosphere: mroczne beaty nie odgrywają tu już wiodącej roli (przypomnijmy sobie Microgravity i Patashnik), niemniej jednak nie zniknęły z ambientalnych impresjonistycznych pasaży w zupełności (jak na Shenzhou lub Autour de la Lune). Po raz kolejny Geir Jenssen udowadnia, że jest wyjątkowo utalentowanym malarzem dźwięków, dostrzegającym tajemnice najbardziej nawet ukrytych, niby niepozornych zakątków świata realnego i wyimaginowanego. Cirque to muzyka bardzo eteryczna, a jednocześnie przynosząca jakiś specyficznie ołowiany, podziemny, korzenny powiew próbujący cały czas przenieść Słuchacza ze strony snu na stronę jawy. Idealna muzyka na tę porę nocy, kiedy usypiający mózg zaczyna emitować fale beta i Słuchacz znajduje się w dziwacznym zawieszeniu między świadomością tego, co się dzieje, a pierwszymi rojącymi się sennymi halucynacjami…



Najlepszy i najznakomitszy album Biosphere od czasów Substraty i Insomnii. Wyjątkowo wyuzdane i profesjonalnie dobracowane brzmienie spod znaku greckiego Fluxion i niemieckiego Chain Reaction. Ale Geir nie zapomniał o umiejscowieniu swoich tajemniczych przestrzenii. Płyta podobno obrazuje wyprawę pewnego podróżnika, który pod koniec wyprawy ginie. Muszę przyznać, że czuć to, ale dowolna interpretacja tej płyty zależy tylko od was. Serdecznie polecam!



Na następcę Substraty przyszło fanom Biosphere czekać trzy lata, album Cirque w niewielkim stopniu przypomina swojego poprzednika. Przepiękna okładka, rewelacyjne zdjęcia w książeczce dołączonej do płyty, w sam raz zachęcają do sięgnięcia po nią. W odróżnieniu od poprzedniczki, tu mamy pełno wszelakich rytmów i odgłosów. Dźwięki, niczym kryształki lodu, układają się we fraktalne, abstrakcyjne wzory. Cirque to płyta niezwykła, zwiewna, delikatna, utwory bazują na plumkającym rytmie i docierającymi z oddali melodiami Le Grand Dome, When I Leave, Iberia Eterea. Znalazło się tu miejsce dla dwuczęściowej ambientowej suity Algae& Fungi. Jak i wielu intrygujących, krótkich przerywników Grandiflora, Moistened & Dried. Płyta ma też pewien dość tragiczny kontekst, Jenssena zainspirowała historia Chrisa McCandlessa. Wyruszył on na samotną wyprawę przez bezdroża Alaski, po czterech miesiącach w wyniku niedoszacowania zapasów żywności, znaleziono go martwym. Historia prawdziwa, budząca dreszcz emocji, samotna rebelia zakończona tragedią. Płyta Cirque" to pewien obraz tych zdarzeń, jednocześnie kolejna wspaniała pozycja do słuchania. Doskonały materiał do wielokrotnego spożywania.

Space Vibrations wydany w formie dwupłytowego albumu, jawi się dosyć ciekawym punktem na rodzimej scenie elektronicznej. JDan Project odwołując się do spuścizny "kosmische musik", kreśli zgoła futurystyczne opowieści. Na Space Vibrations ukazane zostały w formie muzycznych pejzaży, zmagania ludzkości z tajemniczym wirusem, który ją dziesiątkuje. JDan Project udanie zatem składa w jedną całość sekwencyjną elektronikę, ambientalne przestrzenie i odgłosy wyrwane wprost z kosmicznych rubieży. Znakomicie prezentuje się tu finałowy epos Cave, który trwa blisko 40 minut. Wpływy Tangerine Dream, Klausa Schulze z ich najbardziej "kosmicznego" okresu są dosyć wyczuwalne. Jednakże JDan Project zapodaje je w lekko psychodelizujących opiatach, co oczywiście gwarantuje długi lot po orbicie.

R.M.