2CD

Na okładkowej fotografii, Klaus Schulze wygląda tak jak w latach 70. Zresztą owe zdjęcie zdobiło album Mirage, chociaż na nim było utrzymane w innej kolorystyce. A przecież to właśnie lata 70, były dla Schulze'a 0Mount Everestem popularności i nagrywania pomnikowych płyt. Takie jego dokonania jak Moondawn, Dune, wspomniany Mirage czy Audentity, to dziś kanon muzyki elektronicznej. Okoliczności wydania dwupłytowego Eternal, The 70th Birthday Edition były szczególne, bo związane z 70-tymi urodzinami artysty. Również i sam materiał jest wyjątkowy, na pierwszym dysku mamy pełnowymiarowy, niepublikowany album. Druga płyta przynosi zestaw rzadkich kompozycji, które ukazywały się w ograniczonych nakładach z okazji Targów Muzycznych, lub jako nagrania bonusowe. Ponownie możemy zanurzyć się w świat analogowej elektroniki. Nie brakuje długich suit w rodzaju Rhodes Romance czy Andromeda - The Grand Trance", trwających ponad 40 minut. Sumnaboliczne transy, ambientalne napowietrzone przestrzenie, hipnotyczne sekwencyjne pętle. Wielbiciele Schulze'a dostają wszystko, czego byli zwykle oczekiwać od swego idola. Kawał znakomitej elektroniki, która brzmi niczym wyimaginowane obrazy zastygłej kosmicznej przestrzeni. Kto lubi Klausa Schulze koniecznie musi mieć to wyjątkowe wydawnictwo, kto zaś się nie przekonał do jego muzyki, tego nie zmusi nawet groźba kary śmierci.

R.M.

Okładka Ultimate Docking mogłaby robić jako scenografia do filmu fantastyczno- naukowego. To wspólne dzieło Klausa Schulze i Toma Damsa (Solar Moon), może poniekąd funkcjonować jako ścieżka dźwiękowa do nieistniejącego filmu science-fiction. Tom Dams na co dzień pracuje jako inżynier dźwięku, w tym i Schulze'a. Zatem wszelakie studyjne triki zna na wylot. Ów materiał nagrywany w studiu Klausa Schulze, jest sumą ich doświadczeń. To wspólna próba katapultowania się w kosmiczną przestrzeń. Brak praw grawitacji owocuje niespiesznym tempem tych nagrań. Po prostu płyną w swym delikatnym dryfie. Kosmiczne tła, dyskretnie kreślone sekwencje, spowolnione rytmiczne konstrukcje oraz wokale Toma Damsa, kreują ów nieziemski klimat. Jednakże ich wspólne medytacje, przekładają się też i na temperaturę tych utworów. Obaj zbytnio się nie spieszą, powoli zaś sączą ową elektroniczną zawiesinę. To wnikanie w głąb może z jednej strony fascynować, ale z drugiej przy dłuższym obcowaniu z Ultimate Docking nie sposób odczuć pewnego znużenia. Pierwotnie ów materiał pojawił się w 2000 roku w ramach ściśle limitowanego boxu Contemporary Works. Nowa edycja poza podstawowym materiałem, przynosi też drugi bonusowy dysk z niepublikowanymi utworami z tej samej sesji. To dodatkowa okazja aby wniknąć w ów kosmiczny świat Schulze'a i Solar Moon. Chociaż będzie to przeprawa dla najbardziej cierpliwych kaskaderów.

R.M.

Erik Wollo tak mówi o Different Spaces: "chciałem zrobić to inaczej, rozkładające się elementy dźwiękowe i przejścia w czasie". Powstała niezwykle monumentalna całość, gigantyczny przestwór pełen rozległych pejzaży, skłaniających do medytacji. Jako główny wehikuł użyty do kreowania tych obrazów, posłużyła Wollo gitara elektryczna. To jej przetworzone brzmienia wykorzystane zastały jako fundament, podbite rozległymi ambientami ukazują świat bliski podbiegunowym przestrzeniom. Wollo nie kreuje jednak aż tak zimnych faktur jak chociażby Biosphere. O ile Geir Jenssen stawia często na eksperymentalne formy, tak Erik Wollo ukazuje się jako wytrawny kolorysta wrażliwy na melodię. Jego muzyka w większym stopniu czerpie z dokonań klasycznej elektroniki z połowy lat 70-tych. Mimo tych jawnych tropów, Wollo tym razem świadomie unika sekwencyjnych pętli. Stawia na tkanie gigantycznych planów dźwiękowych, dla których jedyną widoczną granicą zdaje się być linia horyzontu. Mamy zatem dwa dyski i blisko ponad 2 godziny muzyki. Wciągającej, wręcz natchnionej nokautującej swą delikatnością i aurą niedopowiedzenia. Cudne widokówki wprost z dalekiej Północy kontynentu.

R.M.