5CD

Wytwórnia Amiga w latach 80, z całkiem niezłym efektem promowała muzykę elektroniczną w siermiężnej, komunistycznej rzeczywistości Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Koncern Sony w formie tego 5-cio płytowego boxu, w formacie CD wznawia raptem skromniutki wycinek jej katalogu. Warto jednak zawiesić ucho, bowiem te płyty pojawiają się w wersji kompaktowej po raz pierwszy. Dla wielu ta muzyka i artyści, będą nie lada odkryciem a więc:
CD1 Rienahrd Lakomy & Rainer Oleak Zeiten Wspólny album Reinharda Lakomy'ego i Rainera Oleaka to próba nieco innego podejścia do tradycyjnej elektroniki sekwencyjnej. Na tyleż osobliwa, iż brzmi jak podrasowane, metaliczne electro. Obaj uciekają jak najdalej od melodii, serwując za to atonalne eksperymenty i dźwiękowe dziwactwa niczym z "kapsuły przyszłości". Kawał znakomitego, eksperymentalnego i niełatwego grania. Wyborna płyta, jak najbardziej godna uwagi.
CD2 SERVI Rückkehr Aus Ithaka
Jedna z ciekawszych pozycji wydanych nakładem Amigi. Wspólny album Jana Bilka i Thomasa Nawki. Debiut RückkehrAus Ithaka to udana, stylistyczna wolta gdzie nastrojowe melodie z czasem przepoczwarzają się dosyć abstrakcyjne konstrukcje o nieco surrealistycznym posmaku. Odniesienia do muzyki J.S. Bacha, klasyków muzyki elektronicznej, które z wolna dryfują w kierunku dalekowschodnich medytacji. Elektronika która z zdaje się być już postmodernistyczną łamigłówką.
CD3 Jürgen Ecke Sound-Synthesis
Urodzony w 1957r w Berlinie Jürgen Ecke, od końca lat 70 produkował muzykę na potrzeby filmu i telewizji w NRD. Wydany w 1986r album Sound-Synthese to faktycznie przedziwny kalejdoskop wielorakich stylów. Od siermiężnego popu, rytmiczny wykop ala electro-funky aż po nieśmiałe umizgi w kierunku syntezy brzmień muzyki klasycznej i elektroniki. Całkiem udana próba wyciśnięcia z syntezatorów i automatów perkusyjnych, czegoś więcej niż tylko sekwencyjnych pętli.
CD4 KEY Key
Key, grupa która powstała w 1984r z inicjatywy Franka Fehse i Anderasa Fregina. Jej wizytówką była niezwykła mieszanka electro popu i klasyki. Album Key ukazał się pierwotnie w 1988r, tuż po jego wydaniu zespół się rozpadł. Wspomniana płyta zawiera niemalże wszystkie składowe ich stylu. Nie brak też interpretacji będących wówczas na topie, filmowych motywów znanych z telewizyjnych i kinowych przebojów. Motywy słynnych Crocket Theme Jana Hammera doskonale kojarzonego z serialem Miami Vice czy Alex F z Gliniarza z Beverly Hills, kapitalnie uzupełniają ten świetny, popowo-elektroniczny album.
CD5 HANS-HASSO STAMER Digital Life
Artysta który nie pozostawił po sobie wielu śladów. Wydany w 1989r Digital Life to prawdopodobnie ostatni, elektroniczny album wydany przez NRD-owską, państwową Amigę. Przy realizacji tych nagrań Stamer wykorzystał cyfrowe syntezatory firm: Yamaha i Roland. Mimo iż to popis komputerowego programowania, sama muzyka wydaje się być lekka, przyjemna i pozbawiona "cyfrowej" bezduszności. Stamer starał się wytworzyć tu pewną korelację na linii: elektronika - muzyka symfoniczna. W tle podszywa to wszystko ambientową przestrzenią. Tą symbiozę najlepiej słychać w jego interpretacji Bolera Ravela. Całkiem udane zakończenie tego mini leksykonu na temat elektronicznej muzyki z byłej NRD.

R. M.

Klaus Schulze na La Vie Electronique 16 pokazuje iż prezentacja archiwaliów i rzadkich nagrań rozsianych po niskonakładowych zbiorach, dobiegła końca. Ale nie ma nad czym płakać, bo tych 5 płyt zawiera w bród muzyki. Ale do rzeczy, na dysku nr 1, mamy 5 nagrań. Utwór Chinese Eyes to studyjna rejestracja z 2001 roku, następny Landpartie jest jednym z najlepszych punktów tego wydawnictwa. Cudnie uchwycony moment przechodzenia od skrajnie awangardowych form, ku pulsującym sekwencyjnym pejzażom. Nagranie pochodzi z 1972 roku. Trzeci na płycie Berlin Zchlendorf to zapis z koncertu w Berlinie z 1976 roku, Schulze w transowych, sekwencyjnych suitach i bezwzględnie szczytowej formie. Kompozycja Get The Car, Harry to wspólne eksperymenty z Haraldem Grosskopfem, który pojawia się tu jako perkusista. Delikatne elektroniczne plamy, podrasowane plemiennymi bitami na przecięciu etno i krautrocka. Ostatni na tym dysku Acta Non Verba jest rytmicznym hiciorem nagranym podczas koncertu w Aachen w 1985 roku razem z Rainerem Blossem. Inna część pod tytułem Weiter, Weiter znajduje się na części 10 LVE. Dysk drugi zawiera pełny koncert, jaki Schulze dał w kwietniu 1977 roku w Londynie. Snująca się delikatna muzyka, tworzy niemal widmową przestrzeń. To stapia się z melancholijną aurą miasta, jednak z czasem nabiera nerwu i rozpędu a Schulze pogrąża się w transowym wirze. Płytę trzecią tego zestawu otwiera króciutki wstęp And Now For Something Completely Different. Po tym mamy ponad 20-minutowy epos From And To, będący fragmentem koncertu z 1981 roku, razem z dawnym kolegą z Ash Ra Tempel, Manuelem Göttschingiem. Całość bliska jest konwencji elektronicznego rocka. Utwór Face Of Mae West to studyjne nagranie z 1990 roku, dyskretna elektronika podrasowana brzmieniami ala flamenco i wysamplowanymi wokalami wprost z muzyki klasycznej. Ostatni na tym dysku Trakl Sans Vox z 1993 roku był częścią planowanej opery o Georgu Traklu Totentag. Niezły rarytas adekwatny do jego pesymistycznych wierszy i fragment dzieła które było w planach a ostatecznie nie postało. Utwór Der Welt Lauf to kolejne koncertowe nagranie z Manuelem Göttschingiem z grudnia 1981 roku. Dalsza cześć zapisu z dysku nr 3. Utwór Ein Ruhiger Nachmitting to zapisy ze studyjnych sesji jakie Schulze odbył na przełomie lat 1984/85. Na finał dostaliśmy króciutki, raptem 3-minutowy kawałek Totemfeuer Live z Paryża z 13 lutego 1973. Ostatnia 5 płyta tego zestawu to ponownie miks nagrań z przeróżnych okresów działalności niemieckiego klasyka. Otwierający całość Whales powstał w studiu na przełomie lat 1991/92, to Schulze w refleksyjnej nieco ambientalnej oprawie. Utwór Unikat pochodzi z 1989 roku i jest zapisem studyjnym. To nagranie idealnie wpisuje się w klimat takich płyt jak Ballet, na których Schulze przerzucał pomosty między światem elektroniki a muzyki klasycznej. Kolejny Das Lyriche Ich, to sesje z 2002 roku, artysta wydał to na własnoręcznie wydanych płytach CD-r, to stonowane ciemne sekwencje utrzymane w chłodnych barwach. Nagranie Melenge pochodzi z roku 2000, ukazało się ono na amerykańskiej kompilacji Ohm- The Early Gurus Of Electronic Music. Schulze w niecodziennej, niemal atonalnej i poszukującej formule. Finałowy Just Skins to absolutny rarytas z 1970 roku, wcześniej nieznany obraz Klausa Schulze jako perkusisty. Rytmiczne figury które co raz łamią tempo i metrum. Jednym słowem znakomite zwieńczenie całej serii. Kto nie ma powinien jak najszybciej nadrobić zaległości.

R.M.

Grupa Tangerine Dream doczekała się udanej antologii swoich nagrań z lat 1977-1983. Współpracując z koncernem Virgin, nagrała płyty będące dziś żelaznym kanonem muzyki elektronicznej, jej probierzem. Żeby jednak nie odgrywać tylko tego co już wszyscy znają, postarano się o kilka ciekawostek. Całość obejmuje chronologicznie 7 płyt, ale podobnie jak w wypadku boxu Edgara Froese, poszczególne albumy połączono razem na dyskach. Może to nieco irytować, ale zrobiono to zapewne kosztem ceny, a ta jest wyjątkowo atrakcyjna. Ale do rzeczy, na początek mamy koncertową płytę Encore z 1977r. Materiał pochodzi z amerykańskiej trasy, zagranej w składzie: Chris Franke, Edgar Froese i Peter Baumann. To zespół u szczytu swoich możliwości w zakresie improwizacji nad znanym materiałem, jako bonus dodano singiel Monolight / Hobo March po raz pierwszy na CD. Dalej mamy album Force Majeure z 1979r, nagrany w nietypowym składzie bo w duecie: Christopher Franke i Edgar Froese. To jednak przedsmak prawdziwie sztandarowej płyty w dyskografii grupy, Tangram z 1980r. Pojawienie się w składzie Johannesa Schmoellinga, dosyć mocno wpłynęło na jej muzykę. Z czasem Tangerine Dream zaczęli porzucać monumentalne suity, zwarli szyki i dosyć mocno okroili swoje kompozycje do kilkuminutowych utworów. Kolejny album „Exit” był wyraźnym zwiastunem tych zmian, z genialną kompozycją Kiev Mission. To tam żeński głos w języku rosyjskim prosi o likwidację zagrożenia wojną nuklearną. Dosadny dokument czasów "zimnej wojny". W dodatkach mamy singiel Beach Scene / Burning Bar, te nagrania znalazły się na filmowej płycie Thief. Wydany w 1982r album White Eagle odniósł wielki sukces, zwłaszcza w Niemczech, to świadectwo z podróży grupy po USA. Zremiksowana wersja utworu tytułowego stała się przewodnim motywem serialu Totart. Ten spektakularny sukces nie pozostał bez echa, w 1982r grupa dała blisko 2-godzinny koncert w londyńskim "Theatre Dominion". Wykrojono z niego 50 minut muzyki jaka wypełniła kolejną płytę Logos. Całość zamyka płyta z 1983r Hyperborea, której tytuł odnosi się do idyllicznej greckiej krainy, gdzie cały czas świeci słońce. Utwór Cinnamon Road stał się kolejnym przebojem i często występował w koncertowych setach zespołu. Świetna kompilacja, w świetnej cenie z kilkoma ciekawostkami. Ci chcący zaoszczędzić kasę na regularne płyty, powinni brać w ciemno.

R. M.